Gezagsverhouding?
Bij de rechter erkennen beide partijen dat de mountainbiker zich heeft verbonden om persoonlijk arbeid te verrichten en dat de teamorganisatie verplicht is om hiervoor te betalen.

De rechter beoordeelt of sprake is van een gezagsverhouding: is degene die de arbeid verricht onderworpen aan een zeker gezag van de wederpartij en is laatstgenoemde bevoegd opdrachten en instructies te geven en om controle uit te oefenen op de voortgang en resultaten van het werk.

Volgens de mountainbiker volgt uit de gesloten overeenkomsten wel een gezagsverhouding, maar was daar feitelijk geen sprake van. Hij kon immers zelf zijn trainingsschema en voeding bepalen. En anders dan bij wielrenners hoefde hij zich niet aan teamafspraken over de wedstrijdtactiek te houden. Ook hield de teamorganisatie niet dagelijks toezicht.

Oordeel rechter
De rechter oordeelt dat de mountainbiker hiermee niet aannemelijk maakt dat feitelijk geen sprake was van een gezagsverhouding. De omstandigheden dat de mountainbikesport geen teamsport is en dat de teamorganisatie zich niet bemoeide met de voeding en het trainingsschema van de mountainbiker zijn onvoldoende om tot dat oordeel te komen. De teamorganisatie bepaalde namelijk nog steeds aan welke wedstrijden de mountainbiker moest deelnemen, welke kleding hij daarbij en tijdens zijn trainingen moest dragen, welke fiets hij moest gebruiken en wanneer hij voor promotieactiviteiten moest aantreden. De omstandigheden dat de mountainbiker de aangewezen wedstrijden ook zonder bemoeienis van de teamorganisatie zou willen fietsen en hij alleen naar de promotieactiviteiten hoefde te gaan indien dat in zijn trainings- en wedstrijdschema paste, maken dit niet anders.

Let op: Nu uit de gesloten overeenkomsten een gezagsverhouding blijkt, hetgeen ook door de mountainbiker wordt erkend, wordt het wel heel lastig om aannemelijk te maken dat feitelijk gezag ontbreekt. De mountainbiker slaagt daar niet in.

In de informatiebeschikking heeft de Belastingdienst vastgesteld dat er meerdere gebreken in de administratie zijn geconstateerd. Eén daarvan betreft de vaststelling dat er geen back-ups zijn gemaakt.

De rechter oordeelt dat het wel of niet maken van een back-up van de administratie op zichzelf bezien niet kan leiden tot een schending van de administratieplicht. Op de zitting erkent de Belastingdienst dat ook. Gezien de overige geconstateerde gebreken in de administratie kan dit de ex—firmant echter niet baten.

Let op: U kunt dus zonder back-up van uw administratie prima aan uw administratieve verplichtingen voldoen. Maar mocht uw computer crashen, waardoor uw administratie niet meer kan worden gereconstrueerd, komt dat wel voor uw risico. Zorg daarom altijd voor een goede back-up.

De rechter geeft aan dat de werkgever moet bewijzen dat de medewerker nevenwerkzaamheden heeft verricht.

De werkgever voert aan dat de werknemer zijn eigen onderneming heeft ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Maar een enkele inschrijving betekent nog niet dat sprake is geweest van nevenwerkzaamheden. Ook uit door de werkgever overgelegde foto’s van de Instagram-pagina van de werknemer blijkt dit niet. De werknemer komt immers met een schriftelijke verklaring van zijn vader, waarin staat dat de airco-installaties op de foto’s op de Instagram-pagina door zijn vader zijn gemonteerd, en dat de werknemer zijn vader om toestemming heeft gevraagd om de foto’s te gebruiken als ‘opvulling’ van zijn Instagram-pagina. Tegenover deze verklaring heeft de werkgever geen gegevens of argumenten ingebracht waaruit kan worden afgeleid dat de werknemer feitelijk (neven)werkzaamheden heeft verricht tijdens zijn dienstverband.

De werkgever stelt nog dat de werknemer in een gesprek heeft erkend dat hij nevenwerkzaamheden heeft verricht en dat hij niet voornemens was te stoppen met zijn nevenwerkzaamheden. Maar volgens de werknemer heeft hij tijdens dit gesprek juist bij herhaling aangegeven geen nevenwerkzaamheden te verrichten. Deze verklaring van de werknemer wordt volgens de rechter onvoldoende weersproken. De werkgever is namelijk zelf niet naar de zitting gekomen. En de gemachtigde van de werkgever was niet bij het gesprek.

Hiermee is niet komen vast te staan dat de werknemer nevenwerkzaamheden heeft verricht. De vordering van de werkgever om de werknemer te veroordelen tot betaling van een boete van € 10.000 wordt afgewezen.

Let op: Een verbod op nevenwerkzaamheden wordt overtreden als er daadwerkelijk nevenwerkzaamheden zijn. Een inschrijving bij de Kamer van Koophandel en foto’s van geïnstalleerde airco’s leveren wellicht een vermoeden, maar nog geen bewijs van nevenwerkzaamheden.

Koopkracht en armoedebestrijding
Het kabinet wil voorkomen dat mensen met een laag inkomen in de knel komen. Daarom trekt het kabinet structureel 2 miljard euro uit om mensen met een krappe beurs te ondersteunen. Een van de manieren om dat via de belastingen te doen is het verhogen van de arbeidskorting met 115 euro. Ook gaat er een streep door het halveren van de jonggehandicaptenkorting en wordt de afbouw van de dubbele algemene heffingskorting voor mensen in de bijstand in 2024 bevroren. Met deze maatregelen houden mensen rond het minimuminkomen netto meer over per maand.

Het kabinet heeft daarnaast de keuze gemaakt om het aanvangspunt voor het toptarief van de inkomstenbelasting, de tweede en derde schijf voor gepensioneerden niet volledig te indexeren met de inflatiestijging maar wel met 3,55%. Mensen met een hoger inkomen gaan hierdoor iets meer inkomstenbelasting betalen. Toch gaan ook zij er volgend jaar in koopkracht op vooruit. Met de 1,6 miljard euro die deze maatregel opbrengt, kan de compensatie van de lagere inkomens worden betaald.

Het kabinet verhoogt ook de onbelaste reiskostenvergoeding van 21 naar 23 cent per kilometer en maakt het voor werkgevers makkelijker om OV-abonnementen te verstrekken aan werknemers. De vrijstelling voor OV-abonnementen en voordeelurenkaarten wordt daarom verruimd en is er geen belasting verschuldigd als de werknemer de OV-kaart voor zakelijke reizen gebruikt.

Box 3 en Pijler 2
Er worden financiële tegenvallers verwacht in de geraamde opbrengst van de wereldwijde minimum winstbelasting voor multinationals van 15% (Pijler 2) en het uitstel van het nieuwe stelsel van box 3 van 2026 naar 2027. Daarom is het noodzakelijk om een aantal aanvullende maatregelen te nemen. Op deze manier blijven de overheidsfinanciën gezond en worden lasten niet doorgeschoven naar toekomstige generaties.

Zo is er besloten om de mkb-winstvrijstelling te verlagen van 14% naar 12,7%. Door deze vrijstelling hebben (IB-)ondernemers nu een lagere belastingdruk dan werknemers. Met de verlaging van het percentage verkleinen we het verschil in fiscale behandeling van werknemers en ondernemers in de inkomstenbelasting. Vooral ondernemers met een hoger inkomen betalen hierdoor belasting over een groter deel van hun winst of inkomen. Het kabinet heeft ook besloten om de accijnzen op sigaretten en shag te verhogen. Hierdoor kost een pakje sigaretten (20 stuks) vanaf 1 april 2024 gemiddeld €10,70 en een pakje shag (50 gram) €24,14 inclusief btw. De accijnzen op alcohol worden eenmalig geïndexeerd. Met beide maatregelen wil het kabinet – naast het genereren van extra inkomsten - ook een gezonde levensstijl stimuleren en ongezonde keuzes ontmoedigen.

Door het uitstel van het nieuwe stelsel box 3 worden de inkomsten uit box 3 lager. Om dat op te vangen, is ervoor gekozen om eenmalig het heffingvrije vermogen niet te indexeren in 2024. Dit blijft € 57.000. Normaal wordt het heffingvrije vermogen jaarlijks geïndexeerd op basis van de inflatie. Daarnaast wordt de belasting in box 3 in 2024 al een jaar eerder met een extra procentpunt verhoogd, van 32% naar 34%.

Belastingconstructies en fiscale regelingen
Om het belastingstelsel evenwichtiger en eenvoudiger te maken, heeft het kabinet in het coalitieakkoord afgesproken belastingconstructies aan te pakken en fiscale regelingen die negatief geëvalueerd zijn te versoberen of af schaffen. In lijn daarmee wil het kabinet de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en de doorschuifregeling aanmerkelijk belang (DSR ab) behouden, maar wel in aangepaste vorm omdat ze voorkomen dat bij een bedrijfsoverdracht het voortbestaan van een bedrijf in gevaar komt omdat er schenk- of erfbelasting moet worden betaald. Het kabinet neemt in totaal zes maatregelen om de regeling de komende jaren robuuster en eenvoudiger te maken.

Ook de bijzondere regelingen in de motorrijtuigenbelasting en het verlaagde btw-tarief zijn recent geëvalueerd. Er worden eerste stappen gezet door in dit Belastingplan een aantal regelingen te versoberen af te schaffen omdat deze niet of beperkt doeltreffend en doelmatig zijn. In de motorrijtuigenbelasting worden vier regelingen afgeschaft en twee versoberd. Bezitters van kampeerauto’s betalen nu slechts een kwart  van de belasting die bezitters van personenauto’s betalen. Het kabinet wil dat voor kampeerauto’s in de toekomst de helft gaan betalen; mede omdat kampeerauto’s in vergelijking tot personenauto’s relatief meer CO2 uitstoten. Daarnaast is het mogelijk om een kampeerauto tijdelijk te schorsen, waardoor er in de praktijk vaak nog minder wegenbelasting betaald hoeft te worden. Per 2028 wordt ook de oldtimerregeling aangepast, waardoor alleen motorrijtuigen die voor 1988 zijn gebouwd nog in aanmerking komen voor de regeling. Vooralsnog wordt er één verlaagd btw-tarief afgeschaft: het verlaagd btw-tarief voor inputgoederen in de agrarische sector. Het doel van de regeling is in 2018 komen te vervallen.

Klimaat
Afgelopen voorjaar heeft het kabinet met het klimaatpakket een aantal fiscale vergroeningsmaatregelen aangekondigd. Met de klimaatopgave waar we als samenleving voor staan, kunnen we ons door de gemaakte afspraken op klimaatgebied geen stilstand veroorloven. Daarom wil het kabinet ook nu een aantal maatregelen invoeren. Het gaat hier om afspraken die voortkomen uit het convenant glastuinbouw, waaronder de CO2-heffing voor de glastuinbouw per 2025 en het afschaffen van de verlaagde tarieven energiebelasting voor de glastuinbouw. De minimum CO2-prijs voor de elektriciteitssector en de industrie gaat vanaf 2024 omhoog, naar 51,70 euro per ton CO2. Ook worden de vrijstellingen op de energie- en kolenbelasting voor producenten van ijzer en bouwmaterialen afgeschaft.

Om de ingroei van emissievrije personenauto’s te versnellen en de aanschaf van tweedehands elektrische auto’s subsidiëren, wordt het vaste tarief van de aanschafbelasting voor auto’s per 2025 verhoogd met 200 euro.

Het kabinet moedigt duurzame investeringen door ondernemers aan en maakt daarom meer geld vrij voor de energie-investeringsaftrek, milieu-investeringsaftrek en Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk.

Voorwaarden
Bij gebruik van de doorbetaaldloonregeling hoeft de doorbetaler geen loonheffingen in te houden en geen aangifte te doen. Deze regeling geldt als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• De werknemer is voor zijn dienstbetrekking bij de hoofdwerkgever ook in dienst bij de doorbetaler.
• De werknemer woont in Nederland. Als de werknemer niet in Nederland woont, geldt als extra voorwaarde dat Nederland het recht heeft om loonheffingen in te houden op het doorbetaalde loon.
• De hoofdwerkgever is gevestigd of woont in Nederland.
• De doorbetaler betaalt het loon en de vergoedingen rechtstreeks aan de hoofdwerkgever.
• De doorbetaler geeft geen verstrekkingen aan de werknemer zonder dit vooraf aan de hoofdwerkgever te laten weten.

Verzoek indienen
Om gebruik te maken van de doorbetaaldloonregeling moeten de doorbetaler, de hoofdwerkgever en de werknemer een verzoek indienen bij de Belastingdienst. De Belastingdienst stelt vast of u aan de voorwaarden voldoet. Pas na het ontvangen van de beschikking mag u de regeling toepassen.

Geen verzoek nodig
Als de werknemer een aanmerkelijk belang heeft in de doorbetaler en in de hoofdwerkgever kunt u de doorbetaaldloonregeling toepassen zonder toestemming van de Belastingdienst. 

Voorbeeld
Henk heeft 100% van de aandelen in Holding BV (hoofdwerkgever). Vervolgens heeft Holding BV 100% van de aandelen in Werk BV (doorbetaler). Aan de voorwaarden van de doorbetaaldloonregeling wordt voldaan. Alleen Holding BV houdt loonheffingen in op het loon van Henk en moet aangiften loonheffingen indienen. Hiervoor is geen toestemming van de Belastingdienst nodig.

Werknemersverzekeringen
Is de werknemer bij de hoofdwerkgever verzekerd voor de werknemersverzekeringen? Dan geldt de doorbetaaldloonregeling ook voor de premies werknemersverzekeringen. 

De doorbetaaldloonregeling geldt echter niet voor de werknemersverzekeringen als de werknemer alleen bij de doorbetaler is verzekerd.

Voorbeeld: werknemer is alleen bij de doorbetaler verzekerd
Jan is naast zijn dienstbetrekking bij Holding BV (hoofdwerkgever) in dienst bij Werk BV (doorbetaler). Hij is alleen bij Werk BV verzekerd voor de werknemersverzekeringen. U past de doorbetaaldloonregeling toe. U moet dan toch voor beide bv’s aangiften loonheffingen indienen. U vermeldt in deze aangiften het volgende: 

• Holding BV: het loon voor de loonbelasting/premies volksverzekeringen en de bijdrage Zvw
• Werk BV: het premieloon en de premies werknemersverzekeringen

Let op: De doorbetaaldloonregeling is een praktische regeling die dubbele administratieve lasten voorkomt. U moet wel aan de voorwaarden voldoen.

Standpunt ondernemer
De ondernemer stelt dat hij hiervoor mag kiezen.  Hij heeft een onverdeeld aandeel van al zijn bankrekeningen tot een bedrag van € 250.000 als liquide middelen tot het ondernemingsvermogen gerekend.

Standpunt Belastingdienst
De Belastingdienst bestrijdt dat sprake is van ondernemingsvermogen. Volgens de Belastingdienst heeft de ondernemer, door alle bankrekeningen in box 3 voor het volledige bedrag als bezittingen aan te geven, de bankrekeningen tot het privévermogen gerekend. Het maakt daarbij niet uit dat de ondernemer een box 3-correctie heeft aangebracht voor zover de banktegoeden op de balans van de eenmanszaak als activa zijn verantwoord.

Rechter in hoger beroep
De rechter neemt aan dat de ondernemer zelf, voor zover al geen sprake was van verplicht privévermogen, de keuze heeft uitgebracht om de bankrekeningen tot het privévermogen te rekenen. Dat volgt uit de aangifte waarin de ondernemer alle bankrekeningen telkens voor het volledige bedrag tot de bezittingen van de rendementsgrondslag in box 3 heeft gerekend. Daar doet niet aan af dat belanghebbende op de fiscale balans van de eenmanszaak een bedrag aan liquide middelen heeft vermeld, zijnde een onverdeeld aandeel in het saldo van de bankrekeningen en dat hij een (nagenoeg) gelijk bedrag als schuld in box 3 in aanmerking heeft genomen. In zoverre volgt de rechter de Belastingdienst.

De ondernemer geeft aan dat hij met zijn keuze om een aanvullend bedrag van € 250.000 tot het ondernemingsvermogen te rekenen de grenzen van de redelijkheid niet overschrijdt. Dat bedrag is immers in de onderneming nodig om te komen tot een robuustere balans om in staat te zijn tot het financieren van de beoogde overname van een praktijk, inkoop in een maatschap en/of aanschaf van een woon-praktijkpand ter vervanging van het gehuurde pand.

De hoogste rechter heeft echter in het verleden als rechtskader aangegeven. Een belastingplichtige mag binnen de grenzen der redelijkheid een vermogensbestanddeel tot zijn bedrijfsvermogen rekenen. Maar die grenzen worden overschreden, als hij een bedrag, dat nog niet in de bedrijfskas is ingebracht dan wel daaraan is onttrokken en dat hij onder zich heeft gehouden of genomen, vermengd met zijn overige geldmiddelen, tot zijn bedrijfsvermogen rekent, ook al heeft hij het voornemen te zijner tijd uit zijn middelen gelden tot eenzelfde bedrag voor bedrijfsdoeleinden aan te wenden of in de bedrijfskas te storten.

Het bedrag van € 250.000 staat op de privé-bankrekeningen van de ondernemer. Dat bedrag is dus vermengd met privégeldmiddelen.

Oordeel rechter in hoger beroep
De ondernemer heeft de grenzen der redelijkheid overschreden door een met privévermogen vermengd bedrag van € 250.000 tot het ondernemingsvermogen te rekenen, ongeacht of hij in de toekomst mogelijk uitgaven ten behoeve van zijn eenmanszaak zal doen.

Let op: Als ondernemer heb u redelijk wat keuzevrijheid bij het toerekenen van vermogensbestanddelen aan het privé- of ondernemingsvermogen. Maar deze is niet onbeperkt. Uw adviseur kent de grenzen en helpt u bij de toepassing van de geldende rechtsregels.

Scholingsuitgaven
Volgens de wet zijn scholingsuitgaven de uitgaven die wegens het volgen van een opleiding of studie met het oog op het verwerven van inkomen uit werk en woning zijn gedaan voor bijvoorbeeld lesgeld, cursusgeld, collegegeld, en door de onderwijsinstelling verplicht gestelde leermiddelen en beschermingsmiddelen.

Of een studie of opleiding is gevolgd met het oog op het verwerven van inkomen, moet worden beoordeeld aan de hand van de volgende twee criteria:

1. De belastingplichtige moet in de eerste plaats met het volgen van een opleiding of studie het oogmerk hebben een bepaald beroep of een bepaalde functie te kunnen uitoefenen; en
2. De belastingplichtige moet in redelijkheid kunnen verwachten dat hij dit oogmerk na voltooiing van de opleiding zal kunnen verwezenlijken.

In dit geval moet de docent aannemelijk maken dat aan deze voorwaarden voor aftrek van scholingsuitgaven is voldaan.

Het oogmerk
Volgens de docent stond hij onbevoegd voor de klas en zou het volgen van de lerarenopleiding ertoe bijdragen dat hij uiteindelijk bevoegd voor de klas zou kunnen staan. Volgens de Belastingdienst kon hij de werkzaamheden best blijven uitvoeren zonder diploma.

Volgens de rechter is aannemelijk dat de docent het oogmerk had om na de opleiding het beroep van leraar met een onderwijsbevoegdheid te gaan uitoefenen.

De redelijke verwachting
De docent voert aan dat er een groot tekort is aan leerkrachten Duits en verwijst daarbij naar berichten in de media. Volgens de Belastingdienst wordt er niet voldaan aan de tweede voorwaarde, aangezien de docent al geruime tijd de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt. Verder heeft belanghebbende geen informatie aangeleverd waaruit blijkt dat er in de jaren ná het volgen van de opleiding actie is ondernomen om inkomsten te verwerven met betrekking tot werkzaamheden als leraar Duits, aldus de inspecteur.

De rechter volgt ook hier de docent. Met name vanwege het lerarentekort was het in redelijkheid te verwachten dat de docent, ondanks zijn leeftijd, na de opleiding daadwerkelijk het beroep van bevoegd leraar Duits zou kunnen gaan uitoefenen. Er bestaan namelijk speciale bemiddelingskantoren, die zich met name richten op oudere onderwijsprofessionals en waarvoor de docent werkzaamheden heeft verricht. Volgens de rechter kon de docent redelijkerwijs verwachten dat hij na het volgen van de opleiding zijn oogmerk om het beroep van leraar Duits te beoefenen ook daadwerkelijk zou verwezenlijken.

Let op: Personeelstekorten doen zich in nagenoeg alle sectoren voor. De positie van ouderen op de arbeidsmarkt is veranderd. Vitale ouderen volgen opleidingen voor een baan. Jammer dat de Belastingdienst bij de toepassing van de aftrek van scholingsuitgaven deze ontwikkeling heeft gemist.  De rechter corrigeert dat. Sinds 1 januari 2022 zijn studiekosten en andere scholingsuitgaven overigens niet meer aftrekbaar.

Wettelijke regeling
Indien op enig tijdstip een aanspraak ingevolge een pensioenregeling, verzekerd in eigen beheer, wordt prijsgegeven, wordt op het onmiddellijk daaraan voorafgaande tijdstip de aanspraak aangemerkt als loon uit een vroegere dienstbetrekking van de (gewezen) werknemer dan wel, indien deze is overleden, van de gerechtigde tot de aanspraak. Dit geldt voor zover de aanspraak voor verwezenlijking vatbaar is. Zo staat het in de wet.

Om te beoordelen of de naheffingsaanslag terecht is opgelegd, beoordeelt de rechter eerst of sprake was van een aanspraak ingevolge een pensioenregeling en in het bijzonder of deze was gebaseerd op een rechtsgeldige pensioenovereenkomst.

Standpunt BV
De BV stelt zich op het standpunt dat geen rechtsgeldige pensioenovereenkomst tot stand is gekomen, omdat de notulen en de aanvullende arbeidsovereenkomst niet zijn ondertekend (waardoor niet aan het wettelijke schriftelijkheidsvereiste is voldaan) en omdat in de praktijk niet aan de voorwaarden in de aanvullende arbeidsovereenkomst is voldaan. Ook wijst de BV erop dat het volgens de toen geldende Pensioen- en Spaarfondsenwet was vereist dat de directeur-grootaandeelhouder schriftelijk ermee instemt dat de pensioentoezegging van de vennootschap niet extern wordt ondergebracht en stelt de BV dat dit niet is gebeurd. Omdat geen sprake is van een rechtsgeldige pensioenovereenkomst, kan volgens belanghebbende ook geen pensioenvoorziening op de balans zijn gevormd. Bovendien kan de DGA, gelet op de datum van zijn overlijden geen goedkeuring hebben verleend aan de vorming van een pensioenvoorziening op de balans.

Standpunt belastingdienst
De Belastingdienst stelt zich op het standpunt dat wel een rechtsgeldige pensioenovereenkomst tot stand is gekomen en, daaruit voortvloeiend, een pensioenvoorziening is gevormd.

Overwegingen rechter
De rechter stelt voorop dat rechtshandelingen van de BV jegens de enig aandeelhouder schriftelijk moeten worden vastgelegd, tenzij deze rechtshandelingen tot de gewone bedrijfsuitoefening van de vennootschap behoren. Indien niet is voldaan aan deze voorwaarde, dan kan de rechtshandeling ten behoeve van de BV worden vernietigd. Ook kan de rechtshandeling − achteraf − worden bevestigd door degene die de vernietigbaarheid kan inroepen.

De rechter is van oordeel dat in deze zaak sprake is van een rechtsgeldige pensioenovereenkomst die schriftelijk is vastgelegd door middel van de notulen en de aanvullende arbeidsovereenkomst. Ook is daarmee schriftelijk vastgelegd dat het ouderdomspensioen niet extern wordt ondergebracht, maar het weduwen- en wezenpensioen wel. De ontbrekende handtekeningen doen daar niet aan af. Uit de wet volgt namelijk niet dat ondertekening een voorwaarde is voor het schriftelijkheidsvereiste.

Daarnaast is de rechter van oordeel dat ondertekening van de notulen en de aanvullende arbeidsovereenkomst in deze situatie niet noodzakelijk was, aangezien de wilsovereenstemming tussen de BV en de DGA door het opstellen van de documenten ten behoeve van de DGA als bestuurder en enig aandeelhouder al vaststond. Bovendien is de pensioenovereenkomst naderhand bekrachtigd, doordat de BV en de weduwe zijn gaan handelen op grond van die pensioenovereenkomst door het opnemen van een pensioenvoorziening op de balans en het betalen en ontvangen van de uitkeringen.

Oordeel rechter
Volgens de rechter is er dus sprake van een pensioenovereenkomst tussen de BV en de DGA en dus van een rechtsgeldige pensioenregeling. Dat de DGA door zijn overlijden niet zelf een goedkeuring aan de jaarrekeningen heeft kunnen geven, dus evenmin een goedkeuring aan de vorming van een pensioenvoorziening, doet hier niet aan af. Aangezien volgens de rechter een rechtsgeldige pensioenovereenkomst tot stand was gekomen, was de BV ook verplicht om een pensioenvoorziening op de balans te vormen.

De weduwe had tot de vaststellingsovereenkomst over beëindiging van de uitkeringen een aanspraak uit een pensioenregeling. Met de ondertekening van de vaststellingsovereenkomst heeft de weduwe haar aanspraak op de pensioenuitkeringen prijsgegeven, omdat vanaf dat moment vaststond dat zij geen beroep meer zou (kunnen) doen op de pensioenovereenkomst. De naheffingsaanslag is dus terecht opgelegd.

Let op: Ook een pensioenovereenkomst met de eigen BV die nooit is ondertekend, maar wel is uitgevoerd, kan gelden als rechtsgeldige pensioenovereenkomst. Als de BV achteraf stelt, om belastingheffing bij prijsgeven van de aanspraak te voorkomen, dat er nooit een pensioenregeling is geweest, gaat de rechter daar niet in mee.

Een werkgever die hierover procedeerde, stelde dat het woonadres van de werknemers, door de mogelijkheid daar te werken, ook een werkadres wordt. Daarom kan het woon-werkverkeer van deze werknemers worden gelijkgesteld aan de ritten van werknemers tussen verschillende bedrijfsadressen, welke ritten in elk geval zakelijk zijn.

Hoofdregel
De rechter stelt voorop dat het onder normale omstandigheden aan de werknemer is om zijn woonplaats te kiezen. De werkgever blijft buiten die keuze. Daarom dient de door de werkgever aan een werknemer ter beschikking gestelde auto normaliter privédoeleinden van die werknemer.

Uitzondering
Dat is alleen anders indien het wegens bijzondere omstandigheden, gelet op de behoeften van de onderneming van de werkgever, nodig is dat die werkgever voor dit vervoer zorg draagt. In zo’n bijzonder geval is het persoonlijke voordeel dat de werknemer door het vervoer geniet ondergeschikt aan de bedrijfsdoeleinden en is het daardoor als gebruik voor zakelijke doeleinden te beschouwen.

Thuiswerken
De omstandigheid dat werknemers een deel van hun werkzaamheden thuis kunnen uitoefenen, brengt niet mee dat deze uitzondering zich voordoet. De mogelijkheid voor werknemers om thuis te werken brengt geen wijziging in het karakter van de ritten die zij maken tussen hun woning en het kantoor van hun werkgever indien zij niet thuis maar op kantoor werken. Dat hun huis op andere momenten een plaats is waar zij hun werkzaamheden uitoefenen, doet hieraan niet af. Die omstandigheid heeft niet tot gevolg dat de belangen van de onderneming van de werkgever eisen dat deze voor dit vervoer van de werknemers zorgt, zoals dat evenmin het geval is bij werknemers die al hun werkzaamheden op kantoor uitoefenen.

Let op: Woon-werkverkeer blijft voor de BTW , ook bij veel thuiswerken, gelden als privégebruik, met een wettelijke aftrekbeperking.

De rechter stelt vast dat de werkgever zijn bedrijf op 13 december heeft overgedragen aan de opvolger. Door die overgang van onderneming zijn op grond van het Burgerlijk Wetboek de rechten en verplichtingen van de werkgever die op het tijdstip van de overgang op 13 december voortvloeiden uit de arbeidsovereenkomst met de werkneemster van rechtswege overgegaan op de opvolger.

Op grond van het Burgerlijk Wetboek is de werkgever wel nog gedurende een jaar na de overgang naast de opvolger hoofdelijk verbonden voor de nakoming van de verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst, die zijn ontstaan vóór de overgang.

De werkneemster heeft binnen de wettelijke termijn van één jaar na de overgang op 13 december 2021 de werkgever aansprakelijk gesteld voor achterstallig loon.

De vordering zal daarom worden toegewezen, met dien verstande dat de werkgever slechts aansprakelijk is voor het loon berekend tot de overgang op 13 december 2021. Omdat het loon van december niet tijdig is voldaan, is de werkgever de wettelijke verhoging verschuldigd. Deze beperkt de rechter gelet op de situatie tot 25% over het bedrag van het achterstallige loon, omdat dit billijk voorkomt.

Let op: Na overdracht van uw bedrijf kunt u door werknemers van het bedrijf rechtstreeks aansprakelijk worden gesteld voor betaling van achterstallig salaris uit de periode tot de overdracht.

Overwegingen hoogste rechter
Een personenauto die zowel voor ondernemingsdoeleinden als voor privédoeleinden wordt gebruikt, behoort in beginsel tot het keuzevermogen van de ondernemer.

Zo’n gemengd gebruikte personenauto vormt verplicht ondernemingsvermogen, en geen keuze- of privévermogen, als het aantal gereden privékilometers op jaarbasis minder bedraagt dan 500 kilometer.

Deze rechtsregel heeft alleen betrekking op de afbakening tussen keuzevermogen en verplicht ondernemingsvermogen, en geldt niet als het gaat om de afbakening tussen keuzevermogen en verplicht privévermogen.

Daarvoor geldt dat de grenzen van de redelijkheid worden overschreden als de ondernemer een auto tot zijn ondernemingsvermogen rekent, hoewel deze uitsluitend of nagenoeg uitsluitend (dat wil zeggen voor 90 procent of meer) voor privédoeleinden wordt gebruikt.

Oordeel hoogste rechter
Voor een gemengd gebruikte personenauto betekent dit dat deze auto verplicht privévermogen vormt als het privégebruik daarvan, dat tot uitdrukking komt in het aantal gereden privékilometers op jaarbasis, 90 procent of meer bedraagt van het totale gebruik, dat tot uitdrukking komt in het totale aantal gereden kilometers. De Belastingdienst wordt dus volledig in het gelijk gesteld.

Let op: Als ondernemer hebt u geen volledige keuzevrijheid in het toerekenen van gemengd gebruikte bedrijfsmiddelen aan privé- of ondernemingsvermogen.   

Oordeel van de Hoge Raad
De Hoge Raad oordeelde dat de bezorgers van Deliveroo werkten op basis van een arbeidsovereenkomst. Of er sprake is van een arbeidsovereenkomst, hangt volgens de Hoge Raad af van de situatie. De verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren is één van de elementen die van belang kunnen zijn bij de beoordeling van de arbeidsrelatie, maar niet doorslaggevend.

Gevolgen voor modelovereenkomsten gebaseerd op vrije vervanging
In de modelovereenkomsten die zijn gebaseerd op vrije vervanging, staat dat de opdrachtnemer zich vrij mag laten vervangen en dat er daardoor geen sprake is van een dienstbetrekking. Maar de uitspraak van de Hoge Raad zegt nu dat er bij vrije vervanging wél sprake kan zijn van een dienstbetrekking. Daarom trekt de Belastingdienst de goedkeuring van deze modelovereenkomsten in. Het gaat om de algemene modelovereenkomsten die gebaseerd zijn op vrije vervanging, maar ook om de brancheovereenkomsten en individuele overeenkomsten die op vrije vervanging zijn gebaseerd.

Hoewel het Deliveroo-arrest direct gevolgen heeft, trekt de Belastingdienst de goedkeuring pas per 1 januari 2024 in. Daardoor hebt u als opdrachtgever of opdrachtnemer enkele maanden de tijd om uw arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen en eventueel aan te passen.

Wat doet de Belastingdienst?
Hebt u als individuele opdrachtgever of -nemer een modelovereenkomst gebaseerd op vrije vervanging aan de Belastingdienst voorgelegd? En heeft de Belastingdienst die goedgekeurd? Dan krijgt u uiterlijk 1 oktober 2023 een brief.

U krijgt geen brief als u een modelovereenkomst gebruikt die u niet zelf aan de Belastingdienst hebt voorgelegd. Ga in alle gevallen zo snel mogelijk aan de slag met het opnieuw beoordelen van de arbeidsrelatie en het zo nodig aanpassen daarvan. U hoeft dus niet op de brief te wachten.

Let op: De Belastingdienst legt, ondanks het handhavingsmoratorium, bedrijfsbezoeken af en doet boekenonderzoeken. De Belastingdienst kan dan arbeidsrelaties beoordelen om te bepalen of er in de praktijk sprake is van een dienstbetrekking. Daarbij wordt gekeken naar arbeid, loon en gezag. Concludeert de Belastingdienst dat er sprake is van een dienstbetrekking, dan krijgt u aanwijzingen waarmee u aan de slag kunt om de arbeidsrelatie aan te passen. De Belastingdienst legt geen correctieverplichtingen of naheffingsaanslagen op, behalve als er sprake is van kwaadwillendheid.

Standpunt controller
De controller wijst naar de werkgever. Aan het niet-registreren van de vakantie-uren ligt een langdurige discussie ten grondslag, waarin de werkgever zijn verantwoordelijkheid niet heeft genomen. De werkgever heeft ten onrechte toegestaan dat de werknemer structureel en een aanzienlijke hoeveelheid uren overwerkte. Het kan niet zo zijn dat een medewerker ruim 30% meer uren werkt dan is afgesproken. Op grond van goed werkgeverschap mag verwacht worden dat de werkgever in zo’n situatie een passende oplossing biedt en de werknemer op een passende wijze compenseert.

Overwegingen rechter: ontslag
Vaststaat dat de controller zijn vakantiedagen voor de mei- en herfstvakantie twee jaar opzettelijk niet in het verlofsysteem heeft geregistreerd. Nadat de werkgever hem hierop had aangesproken, heeft de controller de helft alsnog ingevoerd. De andere helft niet, omdat hij structureel veel overuren moest maken en deze vakantie-uren daarvoor slechts een bescheiden compensatie waren.

De werkgever betwist dat de controller de overuren heeft gemaakt. Hij heeft namelijk geen overzichten laten zien van wanneer hij welke uren heeft gemaakt en wat hij in die uren heeft gedaan. Voor de rechter staat daarmee niet vast dat structureel overuren zijn gemaakt.

De werkgever erkent wel dat de controller meermaals heeft aangegeven dat hij structureel teveel uren maakte, maar al bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst wilde de controller meer uren werken dan de werkgever kon aanbieden. De werkgever heeft meermalen aangegeven dat de controller beter moest prioriteren en dat hij teveel onnodig werk naar zich toetrok. Bovendien heeft de werkgever, na gesprekken over het gestelde overwerken en urenuitbreiding, geen toestemming verleend voor enige compensatie van overuren of urenuitbreiding.

Kennelijk heeft de controller zich hiermee niet kunnen verzoenen, waarna hij eigenhandig de beslissing heeft genomen om de gestelde overuren op andere wijze te laten compenseren, namelijk in de vorm van uitbetaling van genoten vakantie-uren. Met de werkgever is de rechter van oordeel dat deze handelwijze gezagsondermijnend en ontoelaatbaar is, helemaal voor iemand met de functie van controller.

Deze gedragingen van controller zijn naar het oordeel van de rechter zo verwijtbaar dat voortzetting van de arbeidsovereenkomst in redelijkheid niet van de werkgever gevergd kan worden. Gelet op de ernst kon, anders dan de controller aanvoert, van de werkgever niet worden verlangd dat hij zou volstaan met een waarschuwing of een goed gesprek. Dit betekent dat de arbeidsovereenkomst zal worden ontbonden.

Overwegingen rechter: transitievergoeding
Van een controller mag volstrekt integer handelen worden verwacht. Daarvan is hier duidelijk geen sprake en de controller moet zich volgens de rechter ook bewust zijn geweest van het onoorbare karakter van zijn gedragingen. Daar komt nog bij dat de werkgever juist het onderwerp integriteit de afgelopen jaren hoog op de agenda had gezet en dat de controller hierbij vanuit zijn functie nauw was betrokken. Onder deze omstandigheden valt redelijkerwijs niet in te zien hoe de controller meent in zijn recht te staan door zo het heft in eigen handen te nemen.

Omdat de rechter het handelen van de controller kwalificeert als ernstig verwijtbaar, wijst hij het verzoek tot toekenning van een transitievergoeding af.

Let op: In deze zaak eigent een werknemer zich via fraude toe waar hij meent recht op te hebben. Voor een controller onbegrijpelijk en ernstig verwijtbaar, zo meent ook de rechter. De vraag is waar de grens bij andere functies ligt. Waarschijnlijk is dan actiever ingrijpen van de werkgever vereist.

1. BTW (Omzetbelasting)

De aftrekbaarheid van de BTW is afhankelijk van de situatie. Is het voor eigen gebruik? Is het voor het personeel? En waar wordt gegeten en gedronken?

BTW: eten en drinken eigen gebruik
De kosten die een ondernemer voor zichzelf maakt door bijvoorbeeld eten in de supermarkt te kopen, zijn privékosten. De BTW op eten en drinken is dan niet aftrekbaar.

BTW: eten en drinken in horecagelegenheid
Betaalde BTW voor eten en drinken voor het personeel, zakenrelatie of voor de ondernemer zelf is niet aftrekbaar wanneer gegeten en gedronken wordt in een horecagelegenheid. Daarvan is sprake als eten en drinken ter plaatse wordt gebruikt in een hotel, pension, café, restaurant of aanverwant bedrijf door personen die daar voor een korte periode verblijven.

BTW: eten en drinken voor het personeel
Als een cateraar het eten en drinken verzorgt bij een gelegenheid voor het personeel (nieuwjaarsreceptie, jubileumfeest) in een ruimte die daarvoor speciaal is ingericht, zoals een partytent of een afgehuurde ruimte, dan is de BTW niet aftrekbaar.

Als sprake is van een bedrijfskantine in eigen beheer, is de BTW op eten en drinken wél aftrekbaar als de hoogte van de vergoeding die het personeel voor het eten en drinken betaalt zodanig hoog is, dat er geen sprake is van een bevoordeling van het personeel.

Ook als u eten laat bezorgen of afhaalt en gratis of tegen te lage vergoeding aan het personeel verstrekt, is de BTW aftrekbaar, maar dient de bevoordeling te worden gecorrigeerd.

Als de bevoordeling per werknemer op jaarbasis meer is dan € 227, moet u de betaalde BTW over de kosten voor deze personeelsvoorzieningen corrigeren.

BTW: horecabedrijf
De BTW op de inkoop van ingrediënten door een horecabedrijf is aftrekbaar als voorbelasting. Dit als het horecabedrijf deze goederen in zijn onderneming gebruikt voor het tegen betaling uitserveren van maaltijden en drank.

2. Inkomstenbelasting

In de inkomstenbelasting zijn er regels voor zakelijke uitgaven. Dat zijn de uitgaven gedaan met het oog op de zakelijke belangen van de onderneming. Uitgaven gedaan vanuit privébedoelingen zijn niet aftrekbaar van de winst.

Als de uitgaven voor voedsel en drank zijn gedaan met het oog op zakelijke belangen van de onderneming, komen deze uitgaven in aftrek op de winst. Er gelden echter wettelijke aftrekbeperkingen waarmee u bij de bepaling van de fiscale winst uit onderneming rekening moet houden. Voor uitgaven voor eten en drinken geldt een wettelijke aftrekbeperking.

Bij de toepassing van de aftrekbeperking heeft u de keuze uit 2 mogelijkheden:

1. Een aftrek van 80% van de gemaakte kosten toepassen.
2. Een bedrag van € 5.100 (2023) bij de winst tellen en alle kosten in aftrek brengen.

Let op: De regels voor de inkomstenbelasting gelden niet alleen voor winst uit onderneming, maar ook voor de inkomenscategorie resultaat uit overige werkzaamheden. Bovendien gelden ze voor de vennootschapsbelasting, met dien verstande dat het genoemde percentage van 80% bij deze belasting 73,5% bedraagt.

Omdat de werknemer berust in ontbinding van de arbeidsovereenkomst staat al vast dat de werkgever een transitievergoeding van ruim € 108.000 moet betalen. De werknemer eist echter een forse billijke vergoeding omdat de ontbinding het gevolg zou zijn van ernstig verwijtbaar handelen van de werkgever.

Beoordeling recht op billijke vergoeding
Een billijke vergoeding is alleen mogelijk als de ontbinding van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Uit de wetsgeschiedenis en de rechtspraak volgt dat van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van een werkgever slechts in uitzonderlijke gevallen sprake is, bijvoorbeeld als een werkgever zijn verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst ernstig verwaarloost en er als gevolg daarvan een verstoorde arbeidsverhouding ontstaat.

In dit geval staat vast dat de werkgever op verschillende momenten de adviezen van de bedrijfsarts niet of niet tijdig heeft opgevolgd. Zo heeft het bijna een jaar na het eerste advies van de bedrijfsarts geduurd voordat de werknemer met re-integratiewerkzaamheden kon beginnen. Dat was veel te laat.

Toen duidelijk werd dat het herstel voorspoedig liep, adviseerde de bedrijfsarts de werkgever om op zoek te gaan naar passend werk bij een andere afdeling. Daarbij werd geadviseerd te zorgen voor een reguliere inwerkperiode, inclusief het zo nodig opdoen van additionele kennis en vaardigheden voor de beoogde werkzaamheden. Ondanks het feit dat de bedrijfsarts en de verzuimcoach  herhaaldelijk adviseerden passend werk aan te bieden, heeft de werkgever deze adviezen niet opgevolgd. Ook het UWV heeft de re-integratie inspanningen van de werkgever als onvoldoende beoordeeld en was voornemens een loonsanctie op te leggen.

Van het niet opvolgen van de re-integratieverplichtingen jegens een werknemer kan de werkgever een verwijt worden gemaakt. Hieruit volgt nog niet automatisch dat ook sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever die een billijke vergoeding rechtvaardigt. Hier is dat echter wel het geval.

Er waren binnen het bedrijf wel vacatures, maar als de werknemer daarop solliciteerde, werden deze aan anderen gegund. Vast staat dat de werknemer steeds goede beoordelingen heeft gehad, beschikte over een uitstekend financieel inzicht gecombineerd met het vermogen om creatieve oplossingen te bedenken en dat hij om deze eigenschappen binnen zijn team een gewaardeerd medewerker was. Gelet op deze kwaliteiten, in combinatie met de grote omvang van de werkgever (14.000 medewerkers in Nederland) heeft de werkgever onvoldoende aannemelijk gemaakt dat er voor de werknemer geen geschikte functies binnen het bedrijf waren. De werkgever had de plicht om de werknemer na zijn hersteldmelding te herplaatsen. Dat de werkgever dit niet heeft gedaan duidt op onwil, hetgeen in belangrijke mate de oorzaak is van de verstoorde arbeidsrelatie.

De ontbinding van de arbeidsovereenkomst is het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Daarom zal een billijke vergoeding worden toegekend.

Beoordeling hoogte billijke vergoeding
De rechter weegt mee dat het de werkgever te verwijten is dat het dienstverband van de werknemer na ruim 25 jaar is geëindigd. De werknemer is inmiddels 60 jaar oud, een leeftijd waarop het vinden van een nieuwe functie tegen dezelfde arbeidsvoorwaarden niet gemakkelijk is. Hij heeft ook nog geen nieuw werk gevonden. Ook de lange duur van zijn re-integratie, waarvan de werkgever een verwijt kan worden gemaakt, kan belemmerend werken bij het vinden van een nieuwe functie. Dat betekent dat voorzienbaar is dat de werknemer mogelijk nog geruime tijd zal zijn aangewezen op een uitkering.

Gelet op de leeftijd, het lange dienstverband, de goede beoordelingen en de omstandigheid dat de werknemer, voor zijn ziekte aanving, als een gewaardeerd medewerker gold, is de verwachting gerechtvaardigd dat hij, indien de arbeidsovereenkomst niet was ontbonden, tot zijn pensioengerechtigde leeftijd bij de werkgever in dienst zou zijn gebleven. De aanzienlijke inkomensachteruitgang die het ontslag tot gevolg heeft, dient bij de vaststelling van de billijke vergoeding te worden meegenomen.

Daar staat tegenover dat de werknemer beschikt over een ruime ervaring in de branche, een zeer goed financieel inzicht en oplossingsgerichtheid. Dit zijn vaardigheden waarmee te voorzien is dat hij op termijn, al dan niet als zelfstandige, weer werkzaamheden op hoog niveau zal verrichten waarmee hij een vergelijkbaar inkomen kan verwerven.

De rechter gaat daarom bij de hoogte van de billijke vergoeding uit van een periode van twee jaar waarin de werknemer te maken zal hebben met een (aanzienlijke) inkomstenachteruitgang en met pensioenschade. De billijke vergoeding wordt vastgesteld op ruim € 273.000 bruto.

Let op: In deze zaak heeft de werkgever de werknemer tijdens zijn herstel te veel aan zijn lot overgelaten. Dat vindt de rechter ernstig verwijtbaar. Daarom wordt een flinke billijke vergoeding toegekend. Deze zou ongetwijfeld nog veel hoger zijn geweest als de werknemer minder kansen zou hebben om zijn ruime kennis en ervaring als zelfstandige te gelde te maken.